Naar hoofdstukken Naar Home

HOOFDSTUK 13

een veer

13. JAN BULL (1590 - † circa 1650)
(Gehuwd: niet bekend)


Jan Bull moet ongeveer geleefd hebben tussen 1590 - 1650 ten tijde van de 30 jarige oorlog en de Spaanse overheersing. Uit welke streek, plaats of land deze Jan vandaan komt en met wie hij is getrouwd is vooralsnog niet te achterhalen. Zoals we weten krijgt Jan een zoon die de achternaam Bull heeft. Voor de betekenis van een achternaam - en in dit geval voor de naam Bull - is een aantal verklaringen te geven:

  1. Personen noemden zich vroeger vaak naar dorpen, steden of landstreken waar ze vandaan kwamen. Er is echter geen geografische plaats in Nederland die hier aan voldoet.
  2. De naam Bull komt ook in het Engels voor. Zo kwamen er zo rond 1600 wat Engelse lieden naar Holland omdat Nederland toen net even geen oorlog met Engeland had. Zo kan het dus zijn dat ook Jan Bull uit Engeland naar Holland vertrok.
  3. Ook komt de naam in het Duits voor. We zijn de naam Bull ook wel eens in onze genealogie tegengekomen als Büll waarbij de umlaut zou kunnen duiden op een Duitse afkomst.
  4. Ook komt er een familie Bul in Hamont (België) in de 17e eeuw voor. Dit is een tak die uit Leende (Brabant) kwam. Maar ook hier geen aansluiting gevonden.
  5. Als iemand afstudeert aan een hogere onderwijsinstelling kan hij of zij z'n bul halen. De zoon van deze Jan Bull was meester en zou dus gestudeerd kunnen hebben. Bekijken we echter de tijd waarin dit speelt, is ook dat niet erg aannemelijk. De sporadisch voorkomende scholen in die tijd werden hoofdzakelijk bezocht door adellijke personen, waar er in deze roerige 17e eeuw nog maar weinig van waren en dus ook maar weinig studenten. We hebben overigens wel registers van scholen uit deze tijd doorlopen maar niets gevonden.

Van de vier bovenstaande verklaringen voldoet de 3de het meest aan onze vermoedens. We hebben namelijk een klein onderzoek gedaan naar de plaatsen waar in die tijd (en iets later) veel de naam Bul wordt gebruikt en daar zijn veel Duitse plaatsen bij.

Maar ook in ons eigen land zijn er twee landstreken die er duidelijk uitspringen. Ten eerste is dat de "meierij van 's-Hertogenbosch". Dat is de streek rond de gelijknamige stad, waar met name in de dorpen Heeze, Leende en Bunde, de naam Bul veel voorkomt. Ook zijn we daar een Jan Bul tegen gekomen zo rond 1600. De genealogie van deze familie is echter al uitgezocht (CBG handschriften, dossier Bul) en we kunnen er (nog) geen aansluiting op vinden.

Waar Jan Bull dus precies vandaan komt is nog een open vraag. Misschien wel uit Blokzijl. Maar daar zijn geen archieven van omstreeks die tijd bewaard gebleven. Dus dat zullen we wel nooit weten. Het kan ook zo zijn dat alleen zijn zoon Nicolaes degene was die, om wat voor reden dan ook, besloot om in Blokzijl te gaan wonen.

Plattegrond Blokzijl uit 1650

Plattegrond Blokzijl uit 1650

Het enige dat van Jan Bull met zekerheid gezegd kan worden is dat hij een zoon krijgt en wel:

13.1 Nicolaes Janszoon Bull, geboren rond 1620/1630. Hij gaat verder als stamnummer 12. Zie hoofdstuk 12.

Of dit het eerste en tevens het enige kind van Jan Bull is, is niet bekend. Nicolaes Janszoon zou vernoemd kunnen zijn naar een van de grootvaders als we uitgaan van de vernoemingsregels. Deze luiden als volgt: de 1ste zoon wordt vernoemd naar vaders kant, de 2de zoon naar moeders kant, de 3de zoon naar de vader, de 1ste dochter naar moeders moeder, de 2de dochter naar vaders moeder, de 3de dochter naar de moeder.

In het volgende hoofdstuk (12.) wordt de zoon van Jan Bull (Nicolaes Janszoon Bull) besproken.

Naar hoofdstukken Naar Home
Valid HTML 4.01 Transitional